Ολόκληρη η ιστορία για τα θαυματουργά λείψανα του αγίου Δονάτου, πολιούχου Θεσπρωτίας

Μία πρώτη ανακομιδή των λειψάνων του αγίου Δονάτου, επισκόπου Ευροίας και Πολιούχου Θεσπρωτίας,  μαρτυρείται κατά τον 6ο αι., όταν Ιλλυρικοί πληθυσμοί μετακινήθηκαν στην Κέρκυρα, λόγω των Αραβο-Σλαβικών επιδρομών. Το 604 μ.Χ. ο επίσκοπος Ευροίας Ιωάννης κατέφυγε, μαζί με τον ιερό κλήρο και πιστούς, στην Κασσιώπη της Κέρκυρας, μεταφέροντας και τα λείψανα του αγίου Δονάτου. Δεν είναι γνωστό πότε και
κάτω από ποιες συνθήκες τα λείψανα μεταφέρθηκαν στην Κεφαλλονιά, τό 1126 πάντως τα αφαίρεσε από εκεί ο Δόγης Δομήνικος Michiel, επιστρέφοντας από στρατιωτική αποστολή στην Παλαιστίνη (κατά την ίδια αποστολή αφαιρέθηκαν από τή Χίο τά λείψανα του μάρτυρα Ισίδωρου). Τά λείψανα κατατέθηκαν στο ναό τῆς Παναγίας της νήσου Μουράνο της Βενετίας, της επισκοπής τοῦ Torcello. Σήμερα φυλάσσονται εκεί, σε λειψανοθήκη σχήματος ανθρωπίνου σώματος σε ύπτια στάση, ενδεδυμένης με αρχιερατικά άμφια. Το πρόσωπο της λειψανοθήκης από το 1964 καλύπτεται με γύψινη προσωπίδα!  Να σημειωθεί ότι τμήμα του ιερού λειψάνου του αγίου Δονάτου επέστρεψε στην Παραμυθιά στις 29 Σεπτεμβρίου του 2000, με όλη την Θεσπρωτία να υποδέχεται τον άγιό της, σε μια μέρα που έμεινε χαραγμένη στις μνήμες και στις καρδιές του κόσμου, μετά από μεγάλη προσπάθεια και με την καταλυτική συνεισφορά του Μητροπολίτη Παραμυθιάς Τίτου και εναποτέθηκε στο μητροπολιτικό ναό του αγίου Δονάτου.